Φωτογραφία ανάρτησης: Πολίτης | © Robert Kneschke, Shutterstock
Ξανά και ξανά ακούει κανείς από υπεύθυνους πολίτες. Στη δεκαετία του 1980 υπήρχε ακόμη και ένα πολιτικό κόμμα που αυτοαποκαλούνταν έτσι. Ωστόσο, από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 αναφέρθηκα σε μια πιο φιλοσοφική θεώρηση του όρου, συνδέοντας την ωριμότητα με την αυτοδιάθεση και την προσωπική ευθύνη. Ο εμπνευστής αυτής της σκέψης μάλλον θα Immanuel Kant ήταν όταν έθεσε το ερώτημα τι είναι στην πραγματικότητα η φώτιση;
«Η φώτιση είναι η ανάδυση του ανθρώπου από την αυτοπροκαλούμενη ανωριμότητα. Η ανωριμότητα είναι η αδυναμία να χρησιμοποιήσει κανείς το μυαλό του χωρίς καθοδήγηση από κάποιον άλλο. Αυτή η ανωριμότητα προκαλείται από τον εαυτό της, εάν η αιτία της δεν είναι η έλλειψη κατανόησης, αλλά η έλλειψη αποφασιστικότητας και θάρρους να τη χρησιμοποιήσετε χωρίς την καθοδήγηση άλλου. saper aude! έχετε το θάρρος να χρησιμοποιήσετε τη δική σας κατανόηση! Αυτό είναι λοιπόν το σύνθημα του Διαφωτισμού. ... Η τεμπελιά και η δειλία είναι οι λόγοι για τους οποίους τόσους πολλούς ανθρώπους ... εξακολουθούν να θέλουν να παραμένουν ανήλικοι για το υπόλοιπο της ζωής τους».
Ιμάνουελ Καντ, Τι είναι ο Διαφωτισμός; (1784)
Τι κάνει, όμως, έναν υπεύθυνο πολίτη; Προσπαθώ να το εξηγήσω μειώνοντας αυτήν την ερώτηση σε τρεις όρους, δηλαδή ευθύνη, εκπαίδευση και εθελοντισμός, και εξηγώντας τους συνοπτικά και εντυπωσιακά.
verantwortung
Ευθύνη είναι να κάνει τη στρατιωτική του θητεία, εναλλακτική θητεία ή τουλάχιστον ένα κοινωνικό έτος για την κοινωνία μας.
Ευθύνη δεν είναι να φύγεις στο Δυτικό Βερολίνο για να αποφύγεις τη στράτευση ή να εκδώσεις πλαστό πιστοποιητικό υγείας. Ούτε απλά να εγκαταλείψουμε το κοινωνικό έτος επειδή είναι εθελοντικό.
Ευθύνη είναι να ολοκληρώσουμε την καλύτερη δυνατή εκπαίδευση και έτσι να συμβάλουμε στην ευημερία της οικονομίας και της κοινωνίας μας και στο κράτος μας να λάβει τα απαραίτητα φορολογικά χρήματα.
Ευθύνη δεν είναι να μένει κανείς κάτω από τις δικές του δυνατότητες και έτσι να στερεί από την κοινωνία πιθανούς και αναγκαίους φόρους ή ακόμα και να αποτελεί βάρος για την κοινωνία.
Εκπαίδευση
Η εκπαίδευση είναι καθήκον του πολίτη. Αυτό σημαίνει ότι η δια βίου μάθηση δεν είναι μόνο αυτονόητη, αλλά αναγκαιότητα για την προώθηση μεμονωμένων πολιτών και κοινωνίας.
Η εκπαίδευση μας κάνει όλους καλύτερους ανθρώπους και έχει άμεση επίδραση σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης συμβίωσης.
Η δια βίου μάθηση εγγυάται επίσης ότι η απαραίτητη κοινωνική πρόοδος δεν καθυστερεί ούτε αφήνεται στην επόμενη γενιά.
Αυτοί που κάνουν χωρίς εκπαίδευση και συνεχή μάθηση δεν βλάπτουν μόνο τον εαυτό τους, αλλά κυρίως την κοινωνία και το περιβάλλον. Η καταστροφή της φύσης μας είναι αποτέλεσμα της άρνησης της εκπαίδευσης.
Εθελοντισμός
Ο άνθρωπος είναι Πολιτικός Ζώνης και ζει αυτή τη φύση στην εθελοντική εργασία. Η εθελοντική εργασία δεν έχει σκοπό να δώσει τη δυνατότητα σε μεμονωμένους πολίτες να εξασφαλίσουν τη ζωή τους όσο το δυνατόν φθηνότερα.
Οι τιμητικές θέσεις καθορίζουν ένα μεγάλο μέρος της ζωής κάθε υπεύθυνου πολίτη. Το συνοδεύει από νωρίς, αργότερα επίσης εκτός από την εργασία και την οικογένεια μέχρι την ηλικία συνταξιοδότησης, οπότε κάθε άτομο πρέπει να είναι πολύ προσεκτικό ώστε να συνοδεύει τιμητικές θέσεις κυρίως για άλλους και όχι ως αυτοσκοπό και αργότερα για καθαρά αυτοαπασχόληση ενάντια στη δική τους πλήξη.
Ο εθελοντισμός φέρνει μαζί του μεγάλη ευθύνη, είναι ουσιαστικό μέρος οποιασδήποτε κοινωνίας που λειτουργεί και βλάπτει τους πάντες και τους πάντες σε περίπτωση κακής χρήσης.
Συμπέρασμα
Πιστεύω ότι έχω περιγράψει πολύ καλά τον υπεύθυνο πολίτη, γιατί τελικά δεν είναι θέμα να θέλεις, αλλά αποκλειστικά να μπορείς και να κάνεις.
Ειδικά στην κοινωνία μας, υπάρχουν πάρα πάρα πολλοί υπεύθυνοι πολίτες που τους κρατούν ακόμα στη ζωή. Όλοι οι άλλοι είναι απλά μαλακίες.
«Η πρώτη προϋπόθεση για έναν καλό πολίτη σε αυτή τη Δημοκρατία μας είναι να μπορεί και να θέλει να τραβήξει το βάρος του».
Theodore Roosevelt, Speech in New York (11 Νοεμβρίου 1902)
